Wojciech Lippa
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Abstrakt:
Pierwszy prawdziwy obraz Boga powstał z inicjatywy kobiety, św. Weroniki. Jej, jako pierwszej „artystce”, w paradoksalny sposób udało się uchwycić na płótnie wizerunek Tego, który jest nieuchwytny. Owo prawdziwe Oblicze Chrystusa, vera icon, od wczesnego średniowiecza na stałe wpisało się w ikonograficzną tradycję, zarówno chrześcijaństwa łacińskiego, jak i bizantyńskiego. Jedną z wielu współczesnych artystek, nawiązujących ideową korespondencję z dziełem Weroniki jest Dorothee von Windheim. W cyklu Salve Sancta Facies, poprzez wykorzystanie tradycyjnej fotografiki, artystka wprowadza odbiorcę w percepcyjną grę, na bazie której winien sobie postawić pytanie o autentyczność dzieła. Artystka dekonstruuje w ten sposób przyjęty pierwotnie kultyczny charakter vera icon i buduje nowe struktury semantyczne. Postawa twórcza von Windheim oraz cykl Salve Sancta Facies sytuuje zatem artystkę w szeregu twórców, stojących na gruncie modernistycznego pojmowania dzieła sztuki. Prawdziwości (vera) i autentyczności dzieła von Windheim doszukuje się bowiem nie tyle w jego kultycznym i narracyjnym przesłaniu, ile raczej w jego materialnej strukturze, traktując tym samym zdobycze tradycji jako budulec nowego, autotelicznego dzieła.
Słowa kluczowe: Dorothee von Windheim, prawdziwe Oblicze Chrystusa, Strappo, Całun Turyński, mandylion, vera icon, acheiropoietos, święte Oblicze, Salve Sancta Facies