Zofia Szot
naukowiec niezależny, Poznań
CC BY-NC-ND 2.5 PL
Streszczenie:
Pochodzący z Ukrainy Danyło Mowczan należy do najciekawszych współczesnych artystów zajmujących się sztuką sakralną. Jego twórczość wywodzi się ze sztuki Kościoła wschodniego i obejmuje zarówno malarstwo ikonowe, jak i portrety, przedstawienia alegoryczne i mitologiczne. Wśród jego prac, charakteryzujących się minimalizmem i stosowaniem jasnego tła, wyróżniają się dzieła wykonane akwarelą. Odwołując się do przedstawień pasyjnych artysty, przedstawiam interpretację dzieł, analizując zastosowane przez Mowczana zabiegi formalne, ze szczególnym uwzględnieniem sposobu wykorzystania farb wodnych. Przyglądam się kolejno przedstawieniom ukrzyżowania, zdjęcia z krzyża, opłakiwania i złożenia do grobu. Uwzględniam takie treści jak: historię biblijną, dogmaty, emocjonalność przedstawień i relację Jezusa z kontemplującym. W dyskursie staram się udowodnić, że w sztuce lwowskiego artysty zarówno ikonografia, jak i forma dzieła sztuki pełnią niemalże równorzędną rolę w przekazywaniu wydarzeń i scen o charakterze religijnym i rozmyślań z nimi związanych.
Słowa kluczowe: Danyło Mowczan, Ukraina, współczesna sztuka sakralna, malarstwo, przedstawienia pasyjne, akwarela
Bibliografia:
Bastiaansen L., Ikony Wielkiego Tygodnia, Kraków 2005.
Czawaga K., Podsumowanie Międzynarodowych Warsztatów Ikonopisania w Nowicy, „Kurier Galicyjski”, https://arch.kuriergalicyjski.com/actualnosci/7194-podsumowanie-miedzynarodowych-warsztatow-ikonopisania-w-nowicy
Czerni K., Nowosielski w Małopolsce. Sztuka sakralna, Kraków 2015.
Evdokimov P., Sztuka Ikony. Teologia Piękna, Warszawa 2003.
Florenski P., Ikonostas i inne szkice, Białystok 1997.
http://ikonynowica.blogspot.com/
http://nowaikona.pl/
https://www.saatchiart.com/movchan
Jakubowska-Krawczyk K., Danyło Mowczan – ikony na Nowo, Droga Ikony, http://www.drogaikony.org.pl/2012/05/danyo-mowczan-ikony-na-nowo.html
Jakubowska-Krawczyk K., Sora M., Nowa ikona, Nowica 2009–2017, Nowica 2018.
Kurska A., «Niebo na Ziemi », czyli Muzeum Ikon w Supraślu, Bstok.pl, https://www.bstok.pl/niebo-na-ziemi-czyli-muzeum-ikon-w-supraslu/
Meyendorff J., Teologia bizantyjska. Historia i doktryna, Warszawa 1984.
Mowczan D., Tyša pered zjavoju, Zbruč, https://zbruc.eu/node/105409
Nowosielski J., Zagubiona Bazylika. Refleksje o sztuce i wierze, Kraków 2012.
Piersiak T., Nowa wystawa w Popówce. Malowanie, które jest modlitwą, Częstochowa. Wyborcza.pl, https://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/7,35270,13649796,nowa-wystawa-w-popowce-malowanie-ktore-jest-modlitwa.html?disableRedirects=true.
Rogozińska R., Ikona w sztuce XX wieku, Kraków 2009.
Schoenborn C., God’s Human Face: The Christ icon, Ignatius Press, 1994.
Stróżewski W., Wokół Piękna. Szkice z estetyki, Kraków 2002.
Talaga-Nowicka A., Uduchowienie, e-Kalejdoskop, https://www.e-kalejdoskop.pl/sztuka-a216/uduchowienie-r544